تنبیه؛ خوب یا بد. مساله این است!

حال اگر شما روزهای كودكی خود را به یاد بیاورید، حتماً خاطرات آن روزهایی را كه تنبیه شده اید در ذهن خود مرور می‌نمائید. چه احساسی داشتید؟ ‌تنبیه می‌تواند به احساس كینه و نفرت، انتقام جوئی، نافرمانی و گردنكشی، ‌احساس تقصیر دائم، بی‌ارزشی و نفرت از خود منجر شود. تنبیه نه تنها مؤثر واقع نمی‌شود و موجب سردرگمی‌كودك می‌شود، بلكه ذهن طفل به جای تأسف از انجام كار ناشایست و تفكر درباره چگونگی اصلاح اوضاع، سرشار از افكار انتقام جویانه می‌شود. حالا پرسش دیگری پیش می‌آید:

به جای تنبیه چه كار باید كرد؟

1. راه مفید بودن را تذكر دهید. مثلا اگر در میهمانی دختر خوبی باشی مرا خوشحال می‌كنی.
2. بدون حمله به شخصیت كودك، ناراحتی خود را نشان دهید. مثلاً: از این كار خوشم نمی‌آید، ‌دویدن بچه ها در اتاق باعث ایجاد مزاحمت برای همسایه ها می‌شود.
3. انتظارات خود را واضح بیان كنید و احساسات خود را بگوئید. مثلا: انتظار دارم وقتی میهمانی رفتیم، ‌در اتاق ندوی، چون من عصبانی می‌شوم.
4. چگونگی اصلاح امور را به كودك نشان دهید و حتما به كودك حق انتخاب بدهید. مثلاً: حالا می‌توانی چند دقیقه كنار من بنشینی و با من میوه بخوری و یا می‌توانی با دوستت به حیاط بروید و آنجا بدوید.
5. حالا وقت آن است كه ما برای كار نادرست كودك یك محدودیت بگذاریم. مثلاً: اگر آرام نباشی به خانه بر می‌گردیم.
6. بگذارید كودك عواقب كار خود را تجربه كند. مثلا: اگر دفعه قبل در میهمانی اذیت كرده، به او می‌گوئیم امروز به خانه مادربزرگ نمی‌رویم چون دیروز در میهمانی مرا عصبانی كردی. ممكن است كودك بگوید ببخشید، دیگر تكرار نمی‌شود، ‌پاسخ باید این باشد، متاسفم، امروز نمی‌رویم، وقت های زیاد دیگری برای بیرون رفتن هست، ولی امروز نمی‌رویم ... .
منبع: مدرسه علمیه نرجس